Η Γ΄ Π/Δ στεγάζεται στον 5ο όροφο της Παιδιατρικής Πτέρυγας του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου. Τα γραφεία των γιατρών, η αίθουσα διδασκαλίας των φοιτητών και η Γραμματεία, βρίσκονται στον 4ο όροφο, ενώ τα Εργαστήρια στον 1ο, 6ο και 7ο όροφο. Στο ισόγειο του ιδίου κτιρίου, σε τρεις διαφορετικές αίθουσες, λειτουργούν τα γενικά και τα δύο ειδικά ιατρεία της Κλινικής.
Τα στελέχη της Κλινικής, εκτός από το Διευθυντή, είναι: 14 ειδικοί Παιδίατροι (10 Πανεπιστημιακοί και 4 Νοσοκομειακοί), καθώς και 15 ειδικευόμενοι, οι οποίοι εναλλάσσονται με σύμβαση εργασίας περιορισμένου χρόνου, που διαρκεί από δύο έως τέσσερα χρόνια. Το νοσηλευτικό έργο καλύπτεται από 17 νοσηλεύτριες, ενώ 4 παρασκευάστριες καλύπτουν αντίστοιχα Εργαστήρια και 2 γραμματείς τις ανάγκες της Γραμματείας.
Τα μέλη της κλινικής εκτελούν τα καθήκοντά τους στη διδασκαλία, την έρευνα και τη φροντίδα των ασθενών με γνώμονα την αναζήτηση της πραγματικότητας, το σεβασμό στη δημιουργία και τη συμμετοχή στον πολιτισμό.
Κλινικό Εργο
Το κλινικό έργο συνοπτικά συνίσταται στη λειτουργία γενικών και ειδικών εξωτερικών ιατρείων και στη νοσηλεία παιδιατρικών περιστατικών κάθε είδους.
Τα γενικά εξωτερικά ιατρεία λειτουργούν σε καθημερινή βάση (8π.μ.-13μ.μ.) και διεκπεραιώνουν περιστατικά γενικής φύσης είτε με άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος είτε με παραπομπή στα ειδικά ιατρεία είτε, τέλος, με εισαγωγή των περίπλοκων περιστατικών στην Κλινική για λεπτομερέστερο έλεγχο. Εξι ως επτά φορές κάθε μήνα, τα παραπάνω ιατρεία λειτουργούν σε 24ωρη βάση (γενική εφημερία) και καλύπτουν τις επείγουσες περιπτώσεις για όλη τη Βόρειο Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα εξωτερικά ιατρεία της Κλινικής περνούν περίπου 13.500 παιδιά κάθε χρόνο.
Τα περιστατικά που νοσηλεύονται στην Κλινική προέρχονται από τα εξωτερικά ιατρεία ή από παραπομπές από άλλες Παιδιατρικές Κλινικές Περιφερειακών Νοσοκομείων ή Κέντρων Υγείας ή από ιδιώτες παιδιάτρους. Η Νεογνολογική Μονάδα της Κλινικής δέχ εται νεογνά από άλλες Νεογνολογικές ή Μαιευτικές Κλινικές, με ποικίλα προβλήματα, εκτός εκείνων που χρήζουν εντατικής νοσηλείας.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου, κατά τα έτη 1991-1997 ο αριθμός των νοσηλευθέντων περιστατικών παρουσιάζει αύξηση από 1655 το 1991 σε περισσότερους από 2530 το 1997. Παράλληλα παρατηρείται σταθερή ελάττωση του συνόλου των ημερών νοσηλείας, καθώς και του μέσου χρόνου νοσηλείας των ασθενών στην Κλινική μας. Ετσι, με την ταχεία διακίνηση των ασθενών μειώνεται στο ελάχιστο η νοσηλεία των παιδιών, η ταλαιπωρία των γονιών τους και το κόστος παραμονής στο Νοσοκομείο. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η διακίνηση των ασθενών παρουσίασε αύξηση κατά 6,29% κατά τα έτη 1995-96 και 17% περίπου το έτος 1997, ενώ για το ίδιο χρονικό διάστημα το σύνολο ημερών νοσηλείας μειώθηκε κατά 6,84% και ο μέσος χρόνος νοσηλείας κατά 12,29%. Αυτό σημαίνει ότι ο μέσος χρόνος παραμονής των παιδιών στο Νοσοκομείο ήταν τον τελευταίο χρόνο 3,6 ημέρες περίπου. Από το 1996 γίνεται μηχανογράφηση όλων των εισερχομένων-εξερχομένων ασθενών της Κλινικής σε ειδικά επεξεργασμένη κάρτα.
Από την άποψη των Οικονομικών της Υγείας, που πάντα μας απασχολεί, καταφέραμε στα τελευταία χρόνια να πετύχουμε συνεχή μείωση του κόστους των χορηγουμένων φαρμάκων. Το ημερήσιο κόστος φαρμάκων ελαττώθηκε από 5228δρχ. το 1993 σε 4257δρχ. το 1996. Τα παραπάνω στατιστικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι η φιλοσοφία στην οποία στηρίζεται το κλινικό μας έργο περιλαμβάνεται στο τρίπτυχο: ορθή διάγνωση -αιτιολογημένη φαρμακευτική αγωγή- ελαχιστοποίηση του χρόνου νοσηλείας. Με αυτούς τους στόχους η Κλινική μας ευθυγραμμίζεται στις απαιτήσεις της σύγχρονης ιατρικής σκέψης.
Τα ειδικά εξωτερικά ιατρεία αποτελούν τα ιατρεία αναφοράς τόσο για χρόνια περιστατικά όσο και για εκείνα που χρειάζονται εξειδικευμένο έλεγχο. Λειτουργούν με ραντεβού που καθορίζονται από τη Γραμματεία του Νοσοκομείου σε τακτές μέρες και ώρες (εικόνα 1). Στα ιατρεία αυτά γίνεται επανέλεγχος των χρόνιων περιστατικών και προγραμματίζονται εξετάσεις για τις οποίες δεν απαιτείται η παραμονή του παιδιού στο Νοσοκομείο.
Το καθημερινό πρόγραμμα της Κλινικής περιλαμβάνει: 8π.μ-10π.μ. επίσκεψη από τον ειδικευόμενο και τον ειδικό γιατρό, 10π.μ.-11π.μ. επίσκεψη από τον υπεύθυνο κάθε θαλάμου και 11π.μ.-12μ. επίσκεψη κι ενημέρωση του Διευθυντή της Κλινικής. Στη συνέχεια, 12-13μ.μ., γίνεται η διεκπεραίωση των εκκρεμοτήτων της ημέρας, δηλαδή τα εξιτήρια, ο προγραμματισμός των εξετάσεων για την επόμενη μέρα και η ενημέρωση των γονέων. Ακολουθεί, στις 13-14μ.μ., συγκέντρωση του ιατρικού προσωπικού στην αίθουσα διδασκαλίας στα πλαίσια της διαρκούς εκπαίδευσης (παρουσίαση περιστατικών, βιβλιογραφική ενημέρωση, ομιλίες προσκεκλημένων συναδέλφων, προβολές video κ.α.). Το παραπάνω πρόγραμμα παρακολουθούν και οι εκτοετείς φοιτητές του Α.Π.Θ. που εκπαιδεύονται στην Κλινική. Στο νοσηλευτικό πρόγραμμα συμμετέχουν και οι σπουδαστές των Τ.Ε.Ι. και Σχολών Νοσηλευτικής και Φυσικοθεραπείας.
Καθημερνή και εβδομαδιαία λειτουργία της Κλινικής
Όπως φαίνεται από τον Πίνακα Ι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Κλινικής αρχίζει στις 8:30 μέχρι τις 14:30.
Οι εφημερεύοντες έχουν την ευθύνη του ελέγχου των γενικών εξωτερικών ιατρείων και την παρακολούθηση αφενός των ήδη νοσηλευόμενων παιδιών αλλά και των περιστατικών της εφημερίας.
Υπευθυνότητες θαλάμων
Κάθε θάλαμος ελέγχεται από τον ειδικό και τους ειδικευομένους, προϊστάμενο του εκάστοτε υπεύθυνου του ΔΕΠ, του ΕΣΥ και όλων από την Διεύθυνση της Κλινικής. Βαρύτητα στο εκπαιδευτικό έργο έχει η εκπαίδευση των φοιτητών με πρακτική κλινική άσκηση στο άρρωστο (λήψη-ενημέρωση ιστορικού, κλινική άσκηση, προτεινόμενος εργηστηριακός έλεγχος και παρακολούθηση της πορεία του αρρώστου κλπ).
Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία
Τα καθήκοντα και οι διαδικασίες των Τακτικών Εξωτερικών Ιατρείων από τους ειδικούς και τους ειδικευόμενους καθορίζονται από τον κανονισμό του Νοσοκομείου και αφορούν την κλινική εξέταση, τον εργαστηριακό έλεγχο κλπ.
Υποστήριξη άλλων Κλινικών (ειδικός έλεγχος αρρώστων τους)
Η υποστήριξη των άλλων Κλινικών εκτελείται κατόπιν τηλεφωνικής κατ΄ αρχήν επικοινωνίας με τη Διεύθυνση των άλλων Κλινικών σε επίπεδο υπευθύνων θαλάμων και μετά με παραπεμπτικό. Η διαδικασία εξυπηρετείται, είτε κυρίως στους χώρους των Κλινικών που υπάρχει ο ασθενής όπου μεταβαίνει ο ειδικός είτε στη Μονάδα όπου προσκομίζεται ο ασθενής.
Η διαδικασία ελέγχεται από τη Διεύθυνση.
Καθήκοντα –διαδικασίες τις ημέρες γενικής εφημερίας
Τα καθήκοντα και οι διαδικασίες τις ημέρες γενικής εφημερίας της, τους ειδικούς και τους ειδικευόμενους καθορίζονται από τον κανονισμό του νοσοκομείου και αφορά την κλινική εξέταση τον εργαστηριακό έλεγχο και την εκτίμηση των παιδιών που προσκομίζονται για την τελική εκτίμηση. Οι εισαγωγές αποφασίζονται από τον ειδικό όπως και η άμεση αντιμετώπιση.
Διαδικασίες και ωράρια ενημέρωσης συγγενών
Οι ενημέρωση των συγγενών (μόνο γονέων και σε ειδικές περιπτώσεις απουσία τους και με παρουσία Κοινωνικού Λειτουργού των πλησιέστερων συγγενών) γενικά απλά και αναλυτικά κάθε μέρα 12:00-13:00 μετά το πέρας της επίσκεψης.
Επισκεπτήριο
Το επισκεπτήριο είναι αυστηρά καθορισμένο 4-5 το απόγευμα και επιτρέπεται σε συγγενείς των μικρών ασθενών με παράκληση να μη εισέρχονται μικρά παιδιά για όφελος και δικό τους και των ασθενών για μετάδοση παιδικών ασθενειών.
Το Σχολείο στην Κλινική
Στην Κλινική, σε ειδικό χώρο, λειτουργεί σχεδόν καθημερινά Σχολείο με νηπιαγωγό-δασκάλα με υπεύθυνη την ειδική παιδαγωγό Βιτωράτου Σταυρούλα. Γίνονται μαθήματα στα παιδιά που πηγαίνουν σε σχολείο είτε στον ειδικό χώρο είτε στο κρεβάτι αν δεν επιτρέπεται να σηκωθούν. Ετσι αμβλύνεται η «αναγκαστική» διακοπή από το σχολείο και το παιδί συνεχίζει την εκπαίδευση του.
Σημαντική είναι η προσφορά εθελοντριών (νηπιαγωγού, ψυχολόγου κ.α.) τις απογευματινές ώρες και τις αργίες. Οι δραστηριότητες αυτές, που αναπτύσσονται σε συνεργασία με τον υπεύθυνο του Ιατρείου Κοινωνικής Παιδιατρικής είναι ενδεικτικές της φροντίδας και της κοινωνικής ευαισθησίας της Κλινικής για να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της νοσηλείας του παιδιού. Η Κλινική εξασφαλίζει το απαραίτητο αναλώσιμο υλικό και τον εξοπλισμό. Η νηπιαγωγός ασχολείται με τα παιδιά, διοργανώνει γιορτές, όλοι μαζί ζωγραφίζουν και κατασκευάζουν διάφορα παιχνίδια και γενικά φροντίζει για την όσο γίνεται πιο ευχάριστη παραμονή τους στους χώρους της Κλινικής. Η ψυχολόγος συμπαραστέκεται στις μητέρες των παιδιών, ιδιαίτερα αυτών με σοβαρές παθήσεις και χρόνια νοσήματα.